Τέσσερα χρόνια μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, οι πληγέντες αγρότες της Ανατολικής Μάνης εξακολουθούν να βρίσκονται σε αδιέξοδο, καθώς τα σημάδια της καταστροφής παραμένουν ανεξίτηλα στην περιοχή. Παρά τις εξαγγελίες, δεν έχει προχωρήσει η εκκαθαριστική πληρωμή και ο καθορισμός της τελικής επιχορήγησης των πληγέντων, αφού οι διαδικασίες προχωρούν με βασανιστικά αργούς ρυθμούς, αφήνοντας τους αγρότες σε παρατεταμένη ανασφάλεια.
Η Βουλευτής Λακωνίας με το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής κα Νάγια Γρηγοράκου φέρνει το θέμα για δεύτερη φορά στη Βουλή με σχετική Ερώτηση προς τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κωνσταντίνο Τσιάρα και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Γιάννη Κεφαλογιάννη, επισημαίνοντας ότι οι παραγωγοί της περιοχής βρίσκονται ακόμη αντιμέτωποι με καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις, μειωμένη παραγωγή και την απουσία ενός συγκροτημένου σχεδίου για την ανασυγκρότηση της αγροτικής οικονομίας της περιοχής.
Επιπλέον, τονίζει ότι παραμένει σε εκκρεμότητα το θέμα των πυρόπληκτων του 2021, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι δεν μπορούν να αποζημιωθούν, γιατί δεν είχαν πληρώσει μέχρι 31.08.24, την ασφαλιστική τους εισφορά για το 2021, γεγονός που αποτελούσε προϋπόθεση σύμφωνα με την ΚΥΑ 56450/22-7-2024. Για το εν λόγω θέμα έχει ανακοινωθεί από το Δεκέμβριο του 2024 πως πρόκειται να εκδοθεί νέα ΚΥΑ που θα έδινε λύση, τόσο στο θέμα της εξόφλησης των συγκεκριμένων ασφαλιστικών εισφορών, μεταφέροντας την ημερομηνία εξόφλησης στα τέλη Μαρτίου του 2025, όσο και σε άλλα θέματα που αφορούν την ορθή και βιώσιμη ανασύσταση των καλλιεργειών, αλλά ακόμη η έκδοσή της αγνοείται.
Παράλληλα, σημειώνει ότι οι παραγωγοί καταγγέλλουν πως για να αποζημιωθούν για τα κατεστραμμένα ελαιόδεντρά τους, απαιτείται η προσκόμιση αποδείξεων αγοράς φυτωρίων, ακόμα και για δέντρα που έχουν προκύψει από το ριζικό σύστημα ήμερου ελαιόδεντρου και ως εκ τούτου δεν απαιτείται η αντικατάστασή τους.
Οι παραγωγοί της περιοχής βρίσκονται σε οικονομικό αδιέξοδο και αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, γεγονός που οδηγεί στην εγκατάλειψη των καλλιεργειών και στον μαρασμό της τοπικής οικονομίας. Η Μάνη, ένας τόπος ιστορικά συνδεδεμένος με την ελαιοκαλλιέργεια, κινδυνεύει σήμερα να χάσει τη γεωργική της ταυτότητα. Η στήριξη των πυρόπληκτων αγροτών δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Απαιτούνται άμεσα και ουσιαστικά μέτρα.
Η κα Νάγια Γρηγοράκου ζητά απαντήσεις από τους αρμόδιους Υπουργούς σχετικά με:
- Το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της εκκαθαριστικής πληρωμής και του καθορισμού της τελικής επιχορήγησης.
- Την ημερομηνία έκδοσης της ΚΥΑ που θα επιλύσει τις γραφειοκρατικές στρεβλώσεις στην καταβολή των αποζημιώσεων.
- Τον κυβερνητικό σχεδιασμό για την προστασία και ανασυγκρότηση της ελαιοκαλλιέργειας στην Ανατολική Μάνη, ώστε να μη χαθούν οριστικά οι καλλιέργειες και οι άνθρωποι που τις στηρίζουν.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο:
Προς:
- Τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κ. Πιερρακάκη
- Τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κ. Τσιάρα
- Τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Γ. Κεφαλογιάννη
ΘΕΜΑ: «Ακόμη σε αναμονή οι πυρόπληκτοι αγρότες της Ανατολικής Μάνης»
Το καλοκαίρι του 2021, η Ανατολική Μάνη βίωσε μια από τις πιο καταστροφικές πυρκαγιές στη σύγχρονη ιστορία της. Περισσότερα από 100.000 στρέμματα γης παραδόθηκαν στις φλόγες, μετατρέποντας σε στάχτη το φυσικό τοπίο και τη βασική πηγή εισοδήματος της περιοχής, την ελαιοκαλλιέργεια. Οι συνέπειες ήταν δραματικές: εκτός από τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις, σημαντικές ζημιές υπέστησαν κατοικίες, επιχειρήσεις και βασικές υποδομές, οδηγώντας την τοπική κοινωνία σε οικονομικό αδιέξοδο.
Τέσσερα χρόνια μετά, τα σημάδια της καταστροφής παραμένουν ανεξίτηλα. Το φυσικό περιβάλλον δεν έχει ανακάμψει, οι πληγέντες παραγωγοί παραμένουν χωρίς ουσιαστική στήριξη και, το κυριότερο, δεν υπάρχει ένα σαφές και συγκροτημένο σχέδιο αποκατάστασης.
Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: μεγάλο μέρος της αγροτικής παραγωγής έχει χαθεί οριστικά, με ανυπολόγιστες συνέπειες στο εισόδημα των αγροτών. Η αποκατάσταση, εκτός από δαπανηρή, απαιτεί και πολύ χρόνο, καθώς η αναβίωση των κατεστραμμένων ελαιόδεντρων χρειάζεται τουλάχιστον επτά χρόνια για να αποδώσει καρπούς.
Την ίδια στιγμή, η διαδικασία αποζημίωσης προχωρά με βασανιστικά αργούς ρυθμούς, διατηρώντας τους πληγέντες σε παρατεταμένη ανασφάλεια. Οι εκτιμήσεις ζημιών και οι εγκρίσεις αποζημιώσεων σκοντάφτουν σε πολυδαίδαλες γραφειοκρατικές διαδικασίες, αφήνοντας τους αγρότες χωρίς στήριξη, τη στιγμή που τη χρειάζονται περισσότερο.
Σύμφωνα με την Απάντηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην υπ’ αριθ. 943/29-9-2023 Ερώτηση με τίτλο: «Δύο χρόνια σε αναμονή οι πυρόπληκτοι αγρότες της Ανατολικής Μάνης» που είχαμε καταθέσει, τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Οικονομικών έχουν προχωρήσει ως τώρα στη χορήγηση δύο προκαταβολών. Συγκεκριμένα, για την Π.Ε. Λακωνίας, δόθηκε το ποσό των 6.923.935,80€ στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ως προκαταβολή και το ποσό των 3.499.708€ στους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ως προκαταβολή.
Παρόλα αυτά μέχρι σήμερα, δηλαδή 18 μήνες μετά, δεν έχει προχωρήσει η εκκαθαριστική πληρωμή και ο καθορισμός της τελικής επιχορήγησης.
Επιπλέον, παραμένει σε εκκρεμότητα το θέμα των πυρόπληκτων του 2021, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι δεν μπορούν να αποζημιωθούν, γιατί δεν είχαν πληρώσει μέχρι 31.08.24, την ασφαλιστική τους εισφορά για το 2021, γεγονός που αποτελούσε προϋπόθεση σύμφωνα με την ΚΥΑ 56450/22-7-2024.
Για το εν λόγω θέμα έχει ανακοινωθεί από το Δεκέμβριο του 2024 πως πρόκειται να εκδοθεί νέα ΚΥΑ που θα έδινε λύση, τόσο στο θέμα της εξόφλησης των συγκεκριμένων ασφαλιστικών εισφορών, μεταφέροντας την ημερομηνία εξόφλησης στα τέλη Μαρτίου του 2025, όσο και σε άλλα θέματα που αφορούν την ορθή και βιώσιμη ανασύσταση των καλλιεργειών, αλλά ακόμη η έκδοσή της αγνοείται.
Σχετικά με την ορθή και βιώσιμη ανασύσταση οι παραγωγοί αναφέρουν ότι σήμερα προκειμένου να αποζημιωθούν ζητείται η προσκόμιση αποδείξεων αγοράς φυτωρίων για ελαιόδεντρα που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, για ελαιόδεντρα που έχουν προκύψει από εμβολιασμό με αγριελιά, αλλά και για ελαιόδεντρα που έχουν προκύψει από το ριζικό σύστημα ήμερου ελαιόδεντρου και ως εκ τούτου δεν απαιτείται η αντικατάστασή τους.
Δεδομένου ότι οι αγρότες της Ανατολικής Μάνης βρίσκονται ακόμη αντιμέτωποι με καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις, μειωμένη παραγωγή, αλλά και με την έλλειψη ουσιαστικής κρατικής στήριξης.
Δεδομένου ότι αυτή η κατάσταση αφήνει τους αγρότες αβοήθητους και εκτεθειμένους ως προς τις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Δεδομένου ότι πολλοί αγρότες, μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν, εγκαταλείπουν τις καλλιέργειές τους οδηγώντας την τοπική οικονομία σε μαρασμό.
Δεδομένου ότι η Μάνη που είναι ένας τόπος ιστορικά συνδεδεμένος με την ελαιοκαλλιέργεια κινδυνεύει σήμερα να χάσει τη γεωργική της ταυτότητα.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
- Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε άμεσα προκειμένου να προχωρήσει η εκκαθαριστική πληρωμή και ο καθορισμός της τελικής επιχορήγησης σε όλους τους παραγωγούς στις πληγείσες περιοχές ώστε να αποκατασταθούν οι ζημιές σε φυτικό κεφάλαιο και παραγωγικά μέσα που προέκυψαν από τις πυρκαγιές του 2021;
- Πότε αναμένεται να εκδοθεί η ΚΥΑ που αναμένεται να δώσει λύση στις γραφειοκρατικές στρεβλώσεις που έχουν προκύψει κατά την καταβολή της προκαταβολής των αποζημιώσεων;
- Υπάρχει σχεδιασμός για να προστατευτεί ελαιοκαλλιέργεια συνολικά στην περιοχή της Ανατολικής Μάνης προκειμένου οι αγρότες που έχουν πληγεί να μην εγκαταλείψουν οριστικά τις καλλιέργειές τους;
Η ερωτώσα βουλευτής
Παναγιώτα (Νάγια) Γρηγοράκου
