Την ερώτηση κατέθεσε η Σία Αναγνωστοπούλου, βουλευτής Αχαΐας της Νέας Αριστεράς, επισημαίνοντας πως το τελεφερίκ «θα βεβηλώνει αμετάκλητα το μνημείο και θα θέτει έναν κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο σε καθεστώς κινδύνου» και ζητώντας, εκτός από τις απαντήσεις της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, κατάθεση εγγράφων.
Στη Βουλή φέρνει το θέμα της κατασκευής τελεφερίκ στο αρχαιολογικό μνημείο του Βράχου της Μονεμβασιάς η Σία Αναγνωστοπούλου. Η βουλευτής Αχαΐας της Νέας Αριστεράς κατέθεσε,την Τρίτη 30/1/2024 ερώτηση και ζητάει απαντήσεις από την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, καθώς και την κατάθεση των εγγράφων με τις εγκεκριμένες από το ΚΑΣ (έδωσε ομόφωνα θετική γνωμοδότηση) τεχνικές εκθέσεις και τις μελέτες του έργου.
Το θέμα ανέδειξε η «Εφ.Συν.» με σχετικό ρεπορτάζ («“Φρένο” στο τελεφερίκ που ενέκρινε το ΥΠΠΟ!» 21.01.2024) και με άρθρο του αρχιτέκτονα και ομότιμου καθηγητή της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Τάση Παπαϊωάννου («Η Μονεμβασιά κινδυνεύει από ανιστόρητες επεμβάσεις!» 25.01.2024), όπου αποκαλύπτει αφενός την ακύρωση του διαγωνισμού από την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ απόφαση υπ’ αριθμ. 100/2024) αλλά και τους κινδύνους που απορρέουν από μια τέτοια επέμβαση, η οποία μάλιστα, προσχηματικά, επικαλείται το δικαίωμα της προσβασιμότητας των συμπολιτών μας με δυσκολίες στην κίνηση.
«Ενα από τα σημαντικότερα μνημεία της χώρας, η εντυπωσιακή καστροπολιτεία στον βράχο της Μονεμβασιάς, κινδυνεύει να μπει και αυτή στη λίστα των απειλούμενων μνημείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, εξαιτίας μη συμβατών επεμβατικών ενεργειών, που αλλοιώνουν τον χαρακτήρα και τη μορφή τους και που φέρουν τη σφραγίδα του υπουργείου Πολιτισμού», αναφέρει η κ. Αναγνωστοπούλου. «Πρόκειται για την κατασκευή τελεφερίκ στην Ανω Πόλη, που σχεδιάζει το ΥΠΠΟ, μια αμφιλεγόμενη κατασκευή που θα αποτελείται από τσιμέντο, σίδερο και γυαλί, θα δεσπόζει πάνω στον βράχο, στη νότια πλαγιά αυτού, θα βεβηλώνει αμετάκλητα το μνημείο και θα θέτει έναν κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο σε καθεστώς κινδύνου».
Η αποκάλυψη της «Εφ.Συν.» (21/01/2024)
Η κοινοβουλευτική ερώτηση της Σίας Αναγνωστοπούλου
«ΕΠΕΙΔΗ ο Σύλλογος Φίλων Μονεμβασίας σε ανακοίνωσή του στις 23 Δεκεμβρίου του 2023 έγραφε μεταξύ άλλων “Αυτή η κατασκευή θα αλλάξει εντελώς τη φυσιογνωμία ολόκληρου του αρχαιολογικού χώρου, θα γίνει το κυρίαρχο στοιχείο του: Ενα τεράστιο σύστημα από τσιμέντο, σίδερο και γυαλί, που θα δεσπόζει πάνω στον βράχο αλλά και στη νότια πλαγιά του. Η αυστηρή, λιτή βυζαντινή μορφή του βράχου και των δύο οικισμών του (άνω και κάτω πόλη) που διατηρήθηκε επί αιώνες θα αντικατασταθεί από μια φαιδρή βιομηχανική-τουριστική απομίμηση χιονοδρομικού κέντρου […] δίπλα στη θάλασσα … Το τελεφερίκ, ενώ θα είναι μια μόνιμη προσβολή του μνημείου, θα λειτουργεί σπάνια, ακριβώς λόγω των ισχυρών ανέμων στην περιοχή”
ΕΠΕΙΔΗ, παρά την ακυρωτική απόφαση υπ’ αριθμ. 100/2024 της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, τίποτα δεν διασφαλίζει και την οριστική αναστολή των σχεδίων της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟ για την κατασκευή εναέριου αναβατήρα στη Μονεμβασιά,
ΕΠΕΙΔΗ έχει κατατεθεί προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας από τον πρόεδρο του Συλλόγου Φίλων Μονεμβασίας η οποία περιλαμβάνει αίτηση αναστολής και αίτηση ακυρώσεως του έργου, η οποία έχει οριστεί να εκδικαστεί τον προσεχή Φεβρουάριο,
ΕΠΕΙΔΗ ο Βράχος της Μονεμβασίας είναι μοναδικό ιστορικό, αρχαιολογικό και περιβαλλοντικό μνημείο, ενταγμένο στη Natura 2000, που προστατεύεται από τον Αρχαιολογικό Νόμο και θα δεχτεί πλήγμα από την κατασκευή τελεφερίκ, ενώ θα γκρεμιστεί οριστικά και αμετάκλητα τμήμα των τειχών της Ανω Πόλης,
ΕΠΕΙΔΗ πριν από κάθε επεμβατική ενέργεια σε ένα μνημείο απαιτείται προσεκτική μελέτη, επιμέλεια και λεπτομερής σχεδιασμός με συμβατές προς τον χώρο παρεμβάσεις και χρήσεις, που δεν αλλοιώνουν τον χαρακτήρα και τη μορφή του μνημείου, την αξία και την ιστορικότητά του» και ερωτά την υπουργό Πολιτισμού κ. Μενδώνη
«1. Μετά την ακύρωση του διαγωνισμού από την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ θα συνεχίσει να επιμένει στην κατασκευή τελεφερίκ στο αρχαιολογικό μνημείο του Βράχου της Μονεμβασίας;
2. Γιατί δεν επιλέχθηκαν διαφορετικές λύσεις προσβασιμότητας για εμποδιζόμενα άτομα και ΑμεΑ, με ήπιες επεμβάσεις που δεν αλλοιώνουν τον χαρακτήρα, τη μορφή και την αξία του μνημείου και επιλέχθηκε η ακατάλληλη λύση του τελεφερίκ που οδηγεί σε καταστροφή μέρους του αρχαιολογικού χώρου, ιδίως των τειχών αυτού;
3. Υπάρχει εγκεκριμένη μελέτη του ΥΠΠΟΑ για την επιλογή των ενδεδειγμένων τρόπων προσβασιμότητας στην Ανω Πόλη, που να ορίζει και το επιτρεπόμενο εύρος των επεμβάσεων στον Βράχο σύμφωνα με τα πρωτόκολλα προστασίας των μνημειακών τόπων; Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας είχε ρόλο στην εκπόνηση της μελέτης αυτής και στην επίβλεψη της συγκεκριμένης κατασκευής εντός του αρχαιολογικού χώρου;
4. Εχουν γίνει οι απαραίτητες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, για ένα έργο που θα αλλοιώσει τόσο πολύ τη φυσιογνωμία της Μονεμβασιάς;
5. Πώς επιτυγχάνεται, σύμφωνα με την υπουργό, «η καθολική προσβασιμότητα στα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους, ιδιαίτερα όπου καταγράφεται υψηλή επισκεψιμότητα», όταν στην Ανω Πόλη αφενός δεν λειτουργεί οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος, εκτός από τον Ναό της Αγίας Σοφίας, αφετέρου δεν υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης με αναπηρικό αμαξίδιο; Πώς διασφαλίζεται η καθολική προσβασιμότητα με ένα μέσο όπως είναι το τελεφερίκ, το οποίο αιωρείται σε καλώδια και θα είναι εκτεθειμένο σε νησιωτικούς ανέμους που δεσπόζουν στην περιοχή;
6. Σε ποιες άλλες περιοχές και σε ποιους μνημειακούς/αρχαιολογικούς τόπους σχεδιάζει να επιβάλει το υπουργείο τελεφερίκ, για την πρόσβαση των συμπολιτών μας με κινητικές δυσκολίες;» και καλεί την υπουργό Πολιτισμού, εκτός από τις απαντήσεις, να καταθέσει στο Σώμα της Βουλής, εντός της προθεσμίας που ορίζει ο Κανονισμός, «τις υπάρχουσες εγκεκριμένες από το ΚΑΣ και το υπουργείο Πολιτισμού εισηγήσεις, τεχνικές εκθέσεις, μελέτες», για την κατασκευή του τελεφερίκ στη Μονεμβασιά.
